Ekstruder, w swojej najbardziej podstawowej definicji, jest głównym zespołem mechanicznym odpowiedzialnym za ciągłe pompowanie i plastyczowanie w linii ekstrudera. To właśnie ten element fizycznie przekształca stały polimer na stopioną masę pod ciśnieniem. Podstawowymi częściami są wirujący ślimak umieszczony w nieruchomym, ogrzewanym cylindrze. Ślimak jest głównym elementem działania, zaprojektowanym z określoną geometrią, aby wykonywać kilka funkcji w miarę przemieszczania się materiału wzdłuż jego długości. Sekcja zasilająca transportuje granulat ze zbiornika; sekcja kompresyjna lub przejściowa zagęszcza materiał i – poprzez połączenie przewodzonego ciepła z grzałek cylindra oraz rozproszonej energii mechanicznej powstałej w wyniku ścinania – topi go; wreszcie sekcja dawkująca jednorodni stopioną masę i generuje ciśnienie niezbędne do jej przepchnięcia przez opór formy. Ekstrudery charakteryzują się średnicą ślimaka (np. 60 mm, 90 mm) oraz stosunkiem Długość-do-Średnicy (L/D), który zwykle zawiera się w przedziale od 24:1 do 36:1 dla większości termoplastów, przy czym wyższy stosunek L/D umożliwia stopniowe topnienie i lepsze mieszanie. Układ napędowy dostarcza moment obrotowy do obracania ślimaka, a system ogrzewania/chłodzenia cylindra kontroluje profil temperaturowy. Choć pojedynczy ekstruder jest potężnym narzędziem, jego wydajność zależy całkowicie od synergii urządzeń pomocniczych położonych przed i za nim, by mógł stanowić produkcyjny system produkcyjny.